همه چيز درباره سکته مغزي

همه چيز درباره سکته مغزي

مجموعه: بيماري ها و راه درمان

همه چيز درباره سکته مغزي
سکته مغزي يکي از عوامل اصلي مرگ و مير در ايالات متحده آمريکا است. سکته مغزي، زماني اتفاق مي افتد که رگي خوني در مغز مسدود يا منفجر شود.

بدون درمان، سلول هاي مغز به سرعت مي ميرند. نتيجه مي تواند ناتواني جدي اندام هاي بدن يا مرگ باشد. اگر فردي که دوست داريد، علايم و نشانه هاي سکته مغزي را بروز داد بايد بلافاصله با اورژانس تماس بگيريد و کمک بخواهيد.

علايم و نشانه هاي سکته مغزي عبارتند از:
- بروز ناگهاني ضعف و بي حسي در يک طرف بدن
- تغيير ناگهاني ديد در يک يا دو چشم يا دشوار شدن بلع غذا
- بروز ناگهاني سردردهاي شديد بدون علت
- بروز مشکلات شديد همراه با سرگيجه هنگام راه رفتن
- بروز مشکلات ناگهاني در صحبت کردن و شناخت ديگران

آزمون سکته مغزي: حرف زدن، لبخند زدن، تکان خوردن
آزمون سکته مغزي به شناسايي علايم و نشانه هاي اين بيماري کمک مي کند. اين آزمون از جزئيات زير تشکيل شده است:
- چهره. از فرد بخواهيد لبخند بزند. آيا يک طرف صورت بي حس است؟
- بازوها. از فرد بخواهيد دست هايش را بالا ببرد. آيا يک دست پايين است؟
- حرف زدن. از بخواهيد يک جمله ساده را تکرار کند. آيا در به ياد آوردن و بيان کلمات با دشواري روبرو است؟

سکته مغزي: زمان = صدمه ديدن مغز
در درمان سکته مغزي، ثانيه ها نيز اهميت دارند. وقتي اکسيژن به مغز نمي رسد، مرگ سلول هاي مغز در چند دقيقه آغاز مي شود. به شرط مصرف داروهاي متلاشي کننده لخته خون در سه ساعت ابتدايي پس از بروز سکته مغزي، مي توان از گسترش آسيب ديدن مغز کاست. وقتي بخشي از بافت مغز از ميان مي رود، اندام هايي از بدن که توسط بافت از ميان رفته مغز کنترل مي شدند از کار مي افتند. به عبارت ديگر سکته مغزي سبب ناتواني بلند مدت جسمي مي شود.

تشخيص سکته مغزي
وقتي فردي با علايم و نشانه هاي سکته مغزي به بخش اورژانس مراجعه مي کند، در ابتدا بايد نوع سکته مغزي را مشخص کرد. دو نوع سکته مغزي اصلي وجود دارد که روش هاي درمان شان متفاوت است. پزشکان مي توانند از عکس برداري اورژانسي براي شناسايي نوع سکته مغزي - مسدود شدن يا منفجر شدن رگ خوني - استفاده کنند. نتايج آزمايش هاي اضافي محل خونريزي درون مغز را مشخص مي کند.

سکته مغزي ايسکميک
متداول ترين نوع سکته مغزي، ايسکميک، نام دارد. تقريبا از هر 10 سکته مغزي 9 مورد در اين گروه قرار مي گيرند. عامل بروز سکته مغزي، لخته خوني است که در رگ درون مغز ايجاد شده است. لخته خون ممکن است در نقطه اي خاص گسترش يافته يا از ساير نقاط بدن به مغز رسيده باشد.

سکته مغزي هموراژيک
سکته مغزي هموراژيک بسيار نادر و مرگ بار است. اين نوع سکته وقتي بروز مي کند که يک رگ خوني ضعيف در مغز منفجر شود. نتيجه اين نوع سکته، خونريزي شديد درون مغز است که متوقف کردن اش بسيار دشوار است.

سکته مغزي کوتاه (TIA)
حمله ايسکميک گذرا را اغلب سکته مغزي کوتاه مي نامند. لخته خون قسمتي از مغز را به طور موقت از کار مي اندازد و علايمي شبيه سکته مغزي نمايان مي شود. به گزارش سلامت نيوز وقتي جريان خون دوباره برقرار شود، علايم و نشانه هاي سکته مغزي از ميان مي روند. سکته مغزي کوتاه، نشان دهنده آن است که سکته مغزي اصلي به زودي به وقوع مي پيوند. اگر فکر مي کنيد سکته مغزي کوتاهي را پشت سر گذاشته ايد بايد بلافاصله به پزشک مراجعه کنيد تا او احتمال بروز سکته مغزي اصلي را به حداقل برساند.

علت بروز سکته مغزي چيست؟
يکي از علل متداول سکته مغزي ضخيم و سخت شدن ديواره رگ هاي خوني است. پلاکت هاي ساخته شده از چربي، کلسيم، کلسترول و ... انعطاف رگ هاي خوني را از ميان مي برند. لخته خون ممکن است سبب مسدود شدن رگ خوني غير قابل انعطاف و بروز سکته مغزي ايسکميک شود. عامل اصلي سکته مغزي هموراژيک در اکثر موارد عدم درمان فشار خون بالا است که سبب انفجار رگ خوني ضعيف مي شود.

عوامل خطر زا: بيماري هاي مزمن
بيماري هاي مزمن سبب افزايش احتمال بروز سکته مغزي مي شوند. بيماري هاي مزمن عبارتند از:
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- ديابت
- چاقي

کنترل و درمان بيماري هاي فوق احتمال بروز سکته مغزي را به شدت کاهش مي دهد.

عوامل خطر زا: رفتارها
رفتارهاي نامناسب و خطر زايي که در ادامه مي خوانيد خطر بروز سکته مغزي را به شدت افزايش مي دهند:
- دود کردن سيگار
- ورزش نکردن
- نوشيدن الکل

عوامل خطر زا: تغذيه
پيروي کردن از رژيم غذايي نامناسب مي تواند خطر بروز سکته مغزي را افزايش دهد. مصرف بيش از اندازه چربي و کلسترول مي تواند سبب ضخيم شدن رگ هاي خوني شود. مصرف بيش از اندازه نمک ممکن است سبب بروز بيماري فشار خون شود. مصرف بيش از اندازه کالري سبب بروز اضافه وزن و چاقي مي شود. با پيروي کردن از رژيم غذايي حاوي سبزيجات، ميوه، غلات و ماهي مي توان از بروز سکته مغزي جلوگيري کرد.

عوامل خطر زايي که در کنترل شما نيست
برخي از عوامل خطر زا - کهنسالي و وجود سابقه سکته مغزي در خانواده - که در بروز سکته مغزي موثرند خارج از کنترل انسان قرار دارند. جنسيت، نقش مهمي ايفاء مي کند. سکته مغزي مردان را بسيار بيشتر از زنان تهديد مي کند. با اين وجود، زنان در اکثر مواردي که سکته مغزي بروز مي کند جان شان را از دست مي دهند. سکته مغزي، آفريقايي آمريکايي تبارها، سرخ پوست ها و اسکيموها را بيشتر از ساير نژاد ها تهديد مي کند.

سکته مغزي: درمان اورژانسي
براي سکته مغزي ايسکميک، درمان اورژانس، تجويز داروي ضد لخته خون است. داروهاي از ميان برنده لخته خون زماني موثر هستند که حداکثر سه ساعت پس از بروز سکته مغزي تجويز و مصرف شوند. مديريت سکته مغزي خون ريزي دهنده بسيار دشوار است. به گزارش سلامت نيوز درمان عبارتند از: کنترل فشار خون بالا، خون ريزي و تورم مغز

سکته مغزي: صدمات بلند مدت
ميزان صدمات وارده به افراد و از دست رفتن توانايي آنها به شدت سکته مغزي و سرعت عمل در درمان بستگي دارد. نوع صدمه و آسيب ديدن بستگي به مکان آسيب ديده مغز دارد. مشکلات متداول پس از بروز سکته مغزي عبارتند از:
- بي حس شدن
- از کار افتادن دست ها و پاها
- از ميان رفتن توانايي راه رفتن
- از ميان رفتن ديد چشم ها
- ناتواني در بلع غذا
- ناتواني در سخن گفتن و برقراري ارتباط

مشکلات مي توانند دائمي و ماندگار باشند، اما تعدادي از افراد مي توانند بسياري از توانايي هاي شان را بازيابند.

توان بخشي سکته مغزي: گفتار درماني
توان بخشي محور درمان عوارض سکته مغزي است. گفتار درمان گران مي توانند به افراد براي به دست آوردن مهارت هايشان و مواجه شدن با ناتواني ها کمک کنند. نتيجه گفتار درماني در هر بيمار متفاوت است. براي افرادي که توانايي سخن گفتن را از دست داده اند گفتار درماني ضروري است. گفتار درمان گر نيز مي تواند به افرادي که در بلع غذا مشکل دارند کمک کند.

توان بخشي سکته مغزي: توان بخشي بدني
ناتوان شدن عضلات و از ميان رفتن تعادل بدن از جمله متداول ترين عوارض سکته مغزي است. چنين عوارضي مي توانند توانايي راه رفتن را از بيماران بگيرند و در فعاليت هاي روزانه شان خلل ايجاد کنند. توان بخشي فيزيکي روش موثري است براي به دست آوردن تعادل و هماهنگي عضلات بدنمي تواند علايم و نشانه هاي افسردگي را در بازماندگان سکته مغزي شناسايي و درمان و توانايي نوشتن، استفاده از قاشق و چنگال و ...

توان بخشي سکته مغزي: روان درماني
بازماندگان سکته مغزي از احساساتي مثل ترس، خشم، اضطراب و اندوه رنج مي برند. روان شناس يا متخصص مشاور مي تواند از استراتژي هاي گوناگون براي مقابله با اين احساسات استفاده کند. متخصص مشاور همچنين مي تواند علايم و نشانه هاي افسردگي را در بازماندگان سکته مغزي شناسايي و درمان کنند.

پيشگيري کردن از بروز سکته مغزي: سبک زندگي
افرادي که بازمانده سکته مغزي هستند براي پيشگيري کردن از بروز دوباره سکته مغزي بايد موارد زير را رعايت کنند:
- پرهيز از دخانيات
- ورزش کردن و کنترل وزن
- پرهيز کردن از الکل و نمک
- مصرف مواد غذايي سالم مانند ماهي، سبزيجات و غلات

پيشگيري کردن از سکته مغزي: داروها
پزشکان براي افرادي که احتمال دارد سکته مغزي کنند داروهايي تجويز مي کنند تا احتمال بروز سکته را کاهش دهند. داروهاي ضد لخته خون، مثل آسپرين، پلاکت هاي خون را حفظ مي کنند که سبب ايجاد لخته مي شوند. داروهاي ضد لخته خون، مانند وارفارين، براي بازماندگان سکته مغزي تجويز مي شوند تا به بيداري بخش خاموش مغزشان کمک کنند. افرادي که از فشار خون بالا رنج مي برند براي درمان اين بيماري بايد به پزشک مراجعه کنند.

پيشگيري کردن از سکته مغزي: جراحي
در برخي از موارد، سکته مغزي در نتيجه تنگ شدن شريان کاروتيد ايجاد مي شود. پزشکان، افرادي را که سکته مغزي خفيف يا زود گذر (TIA ) کرده اند را جراحي مي کنند و پلاکت ها را از ديواره اين شريان پاک مي کنند.

پيشگيري کردن از سکته مغزي: بالون و استنت
در برخي موارد، پزشکان براي باز کردن شريان کاروتيد از آنژيو پلاسي براي قرار دادن بالون و استند استفاده مي کنند.

زندگي پس از سکته مغزي
بيش از نيمي از افرادي که سکته مغزي کرده اند توانايي هاي خود را باز مي يابند. کساني که به اندازه کافي داروهاي متلاشي کننده لخته خون مصرف مي کنند ممکن است به طور کامل بهبود يابند و کساني که دچار ناتواني شده اند ياد مي گيرند مستقل باشند.

منبع:salamatnews.com